Page 58 - Giáo trình Giải tích
P. 58

Chú ý:
                       Nếu cung AB trơn được cho bởi phương trình y = y(x) với a là hoành độ của
               điểm A, b là hoành độ của điểm B thì ta có thể xem phương trình tham số của cung
               AB là x = x, y = y(x).
                      Do đó ta có công thức:
                                                           
                                                                                          ′
                       ∫   (  ,   )     +   (  ,   )     = ∫[  (  ,   (  )) +   (  ,   (  ))   (  )]          (2.46)
                                                          
                      Ví dụ 2.21: Tính tích phân sau và nêu nhận xét từ kết quả thu được

                                                      = ∫        −       

                                                             
                      a)  Cung AB là 1/4 đường tròn (O,R) nằm trong góc phần tư thứ nhất.
                                                             2
                      b)  Cung AB là cung parabol y = x  đi từ  A(0,0) đến B(1,1).
                                                    3
                      c)  Cung AB là cung y = x  đi từ A(0,0) đến B(1,1).
                      Giải:
                      a) Phương trình tham số của cung AB là  x = Rcost, y = Rsint,

                      với  t A = 0, t B = /2
                                                π/2
                                            I =   [Rsint.(− Rsint) −  Rcost.Rcos  t]dt

                                                 0
                                                  π/2                      πR  2
                                                −   R  2 dt =  − R  2 t  π/2  =  −
                                              =
                                                                   0
                                                   0                         2
                      b) Phương trình tham số của cung AB là x = x, y = x , t A = 0, t B = 1.
                                                                                 2
                                   1                   1           1
                                  
                      Ta có: I =  (x −    x.2x)dx =   −  x 2 dx =  −
                                      2
                                   0                   0           3
                                                                               3
                      c) Phương trình tham số của cung AB: x = x, y = x , t A = 0, t B = 1.
                                          1                       1          1
                                          
                                              3
                                                            =
                              Ta có: I =  (x −   x.3x  2 )dx −  2  x 3 dx =  −
                                          0                       0          2
                      Nhận xét: Tích phân đường loại hai không những phụ thuộc vào vị trí 2 đầu
               mút A, B mà còn phụ thuộc vào dạng đường đi từ A đến B.

                      Trường hợp đường lấy tích phân trong không gian
                      Tích phân đường loại hai của 3 hàm P(x,y,z), Q(x,y,z), R(x,y,z) dọc theo cung
               AB trong không gian tương tự định nghĩa tích phân đường loại hai của 2 hàm P(x,y),

               Q(x,y) dọc theo cung AB trong mặt phẳng.
                      Nghĩa là,



                                   ∫   (  ,   ,   )     +   (  ,   ,   )     +   (  ,   ,   )     =

                                      



                                                             57
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63