Page 68 - Giáo trình Giải tích
P. 68

Hình 2.18



                           ∬ R(  ,   ,   )         = ∬ R(  ,   ,   )         + ∬ R(  ,   ,   )         + ⋯

                           S                         1                     2
                                                             2
                      Ví dụ 2.27: Tính tích phân ∬             +             +             với S là mặt
                                                                         2
                                                                                      2
                                                          
                                                           2
                                                2
                                                       2
                                                    2
               phía ngoài của nửa mặt cầu x +y +z =R , z≥0.
                      Giải:
                      Ta có I=I 1+I 2+I 3, với
                                             2
                                                                     2
                                                                           2
                                                                                 2
                                     = ∬             =      ∬ (   −    −    )        
                                   3
                                                             2
                                                         2
                                                           +   ≤   2
                           2         
                                                                    2     4              4
                                       2
                                              2
                        = ∫      ∫(   −    )       = 2   (     2    −     ) ]    =       ,
                                                                 2      4     0      2
                           0      0
                                                                2
                                                                                2
                                               2
                                       = ∬             = ∬             + ∬            .
                                     2
                                                             1                2
                                                                               2
                      Trong đó S=S 1+S 2 với S 1 tương ứng 1/4 mặt cầu x +y +z =R , z≥0, y≥0 và S 2
                                                                                          2
                                                                                      2
                                                                                  2
                                 2
                                            2
                                        2
                                    2
               là 1/4 mặt cầu x +y +z =R , z≥0, y<0. Lưu ý rằng khi chuyển về tích phân bội 2 theo
               nửa hình tròn trong mặt phẳng Oxz thì tích phân:
                                                                       2
                                                   2
                                              ∬             = + ∬            
                                                 1                      
               và
                                              ∬             = − ∬            
                                                                       2
                                                   2
                                                 2                      

               nên    = 0. (Dzx là nửa hình tròn z +x ≤R , z≥0 trong mặt phẳng Ozx). Tương tự ta
                                                      2
                                                              2
                                                          2
                     2
                                        4
               có  I 1=0, nên    =     .
                                    2
                      Ví dụ 2.28:
                      Tính     = ∬            với S là mặt phía ngoài của mặt cầu x +y +z =R .
                                                                                                2
                                                                                         2
                                                                                             2
                                                                                                     2
                      Giải:           
                      Gọi S 1, S 2 là các nửa mặt cầu ứng với z≥0 và z≤0.
                      Trên S 1 ta có     = √   −    −    , D: x +y ≤R .
                                                                   2
                                                                           2
                                                                       2
                                                            2
                                               2
                                                     2
                                                             67
   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72   73